نهایت حرکت

پس انسان در هر شأ ن و مرتبه اي تحوّل داشته باشد، به سوي خدا حركت مي‏كند و براي اين كه صيرورتش الهي باشد، خداوند، اسما و صفات خود را براي انسان بر مي‏شمرد و خود را با اسماي حُسناي عليم، حكيم، حيّ، عزيز، مريد، سميع، بصير، غفار، ستار و... معرفي مي‏فرمايد. پس هر كس به سوي علم و حكمت و حيات و عزت و... حركت كند، به سوي خدا مي‏رود و به همان ميزان از خلافت الهي بهره مي‏برد. آن كس كه همه اين راه ها را بپيمايد و به همه اهداف نايل آيد و مظهر تمام اسماي حسناي حق (تبارك و تعالي) گردد، انسان كامل و خليفه خدا مي‏شود و آن كه بخشي از اين راه را طي كند، انسان متوسط و خليفه ناتمام خواهد بود و كسي كه در اين سمت و سو اصلاً حركتي ندارد، اساساً از انسانيت، بي‏بهره است، تا چه رسد به كمال و يا اصل خلافت؛ زيرا خليفه بايد آيت مستخلفٌ عنه باشد و كسي كه در اثر انقطاع از خدا و اتّصال به هوس و انغمار در هوي، هيچ نشانه اي از اسماي الهي در او ظهور نكرده است، هرگز صلاحيت چنين سمت والايي را ندارد.

صورت و سيرت انسان در قرآن، صفحه ۱۱۷